نقش دیابت در بیماری های دهان و دندان

دیابت یکی از بیماری های همه گیر و شایع در سراسر جهان میباشد که تعداد بسیار زیادی از افراد در گروه های سنی مختلف را درگیر خود کرده است. دیابت نه تنها خود بیماری خطرناکی محسوب میشود که که نیاز به پیشگیری و درمان دارد، بلکه می تواند سلامت دهان و دندان فرد مبتلا را نیز تحت تاثیر قرار داد. با ما همراه باشید تا تاثیرات دیابت در وضعیت دهان و دندان را بیشتر بشناسید.

 چرا دیابت یک بیماری پر اهمیت است؟

 دیابت یک بیماری شایع است و در مواقعی رخ می دهد که بدن توانایی تولید مقدار قابل توجهی انسولین را نداشته باشد. دیابت از جمله مهمترین عوامل مرگ و میر در سراسر جهان است  و تعداد بیماران مبتلا به بیماری قند خون روز به روز در حال افزایش است. همانطور که ذکر شد، دیابت می تواند در بیماری های دهان و دندان نیز نقش داشته باشد و این امر توجه به ملاحظات دندانپزشکی در بیماران دیابتی را ضروری می کند.

نقش دیابت در بیماری های دهان و دندان

نقش دیابت در گسترش بیماری های دهان و دندان

دیابت به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های جهان می تواند منجر به مشکلات کلیوی، نابینایی، حملات قلبی و حتی  قطع عضو شود. همچنین دیابت از اصلی‌ترین عوامل تاثیر گذار بر بیماری لثه، پوسیدگی دندان، اختلال در ترمیم زخم های دهانی، خشک شدن سریع دهان و همچنین از دست دادن دندان به دلیل بیماری های پریودنتال به حساب می آید. نکته نگران کننده، عدم آگاهی بیماران دیابتی از عوارض این بیماری بر سلامت دهان و دندان است و  تنها تعداد معدودی از افراد جامعه مراجعات منظم دندانپزشکی حین بیماری دیابت را جدی میگیرند و به آن اهمیت میدهند.

بیماری پریودنتال و ارتباط آن با دیابت

در بین بیماری های دهان و دندان،  بیماری پریودنتال تعداد زیادی از افراد جامعه را شامل می شود. این بیماری در بین عوام به عنوان بیماری لثه شناخته میشود. به طور متوسط، بیش از 50 درصد افراد جامعه به بیماری های لثه (خفیف تا مزمن) دچار هستند که  نشانه های اولیه این بیماری،  خونریزی لثه ها، پس رفتن لثه، التهاب آنها و تورم بافت نرم اطراف دندان ها میباشد.

معمولاً این بیماری در افراد مسن شایع تر بوده و در وضعیت حاد می تواند به از دست رفتن دندان ها نیز منجر شود. رعایت بهداشت دهان و دندان به صورت صحیح، نقشی انکار ناپذیر در عدم ابتلا به بیماری پریودنتال دارد. همچنین تحقیقات علمی حاکی از ارتباط عمیق بیماری لثه و بیماری پریودنتال است. حدود70 درصد بیماران دیابتی به بیماری لثه نیز مبتلا بوده و در معرض خطر از دست دادن دندان ها قرار دارند؛ همچنین احتمال ابتلای افراد با بیماری لثه، به قند خون بالا بیشتر از سایر افراد جامعه است که این امر لزوم رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان برای پیشگیری از بیماری های پریودنتال و همچنین قرار گرفتن تحت نظر دندانپزشک متخصص را بیش از پیش مشخص میکند.

نقش دیابت در بیماری های دهان و دندان

تاثیر بیماری دیابت در پوسیدگی دندان

یکی از مشکلات و دغدغه های بیماران دیابتی، کم شدن میزان بزاق در دهان این افراد می باشد که خود می تواند زمینه پوسیدگی دندان را فراهم کند. کاهش میزان بزاق، قدرت پاکسازی دهان را کاهش میدهد و این افراد لازم است برای جلوگیری از مشکلات دهان و دندان بیشتر زیر نظر متخصص قرار بگیرند.  همچنین تغییر عادت های غذایی و دشواری در تکلم  و سخت شدن تحمل پروتز دندانی در دهان افراد دیابتی می تواند سبک زندگی آنها را دستخوش تغییر کند و این بیماران بیشتر در معرض عفونت های دهانی در اثر بیماری لثه و خطر از دست دادن دندان ها مواجه شوند.

 تاثیر دیابت بر جراحی های دهانی

بیماران مبتلا به دیابت معمولاً دچار پوکی استخوان و دشواری در ترمیم بافت های آسیب دیده هستند. این موضوع میتواند در مواردی همچون کشیدن دندان یا کاشت دندان به روش ایمپلنت بسیار تاثیر گذار بوده و با به تعویق افتادن ترمیم زخم ها روند درمان را با دشواری های روبرو سازد. بنابراین لازم است بیماران دیابتی قبل از تصمیم به جایگزینی دندان از دست رفته به کمک ایمپلنت حتماً با متخصص جراحی لثه و کاشت دندان  مشورت کرده و بهترین راهکار درمانی را در پیش بگیرند.

نقش دیابت در بیماری های دهان و دندان

چگونه می توان اثر دیابت بر سلامت دهان و دندان را کاهش داد؟

اولین و مهمترین عامل کنترل قند خون، عوض کردن عادت ها و سبک زندگی در فرد بیمار است. بیمار دیابتی با داشتن رژیم غذایی مناسب، ورزش های منظم و جلوگیری از استعمال دخانیات  میتواند تا حد زیادی در کنترل قند خون خود موفق باشد؛  همچنین لازم است فرد در بازه های زمانی منظم، تحت معاینه دندانپزشکی قرار گرفته و در صورت وجود بیماری لثه و مشکلات دهانی و دندانی هرچه سریع تر تحت درمان قرار گیرد.

سخن پایانی

در این مقاله با ارتباط تنگاتنگ میان بیماری دیابت و مشکلات دهان و دندان آشنا شدیم. شاید در نگاه اول درک این ارتباط به سادگی صورت نگیرد، اما تحقیقات نشان میدهد که دیابت یکی از عوامل اصلی در ابتلای فرد به بیماری های پریودنتال، عفونت های دندانی و خشکی بیش از حد دهان است که این عوامل در کنار هم میتوانند احتمال ابتلا به پوسیدگی های دندانی را افزایش داده و حتی فرد را در معرض خطر از دست دادن دندان قرار دهد.

روش های جایگزینی دندان از دست رفته مثل ایمپلنت دندان نیز در افراد دیابتی باید حتما با مشورت متخصص صورت گیرد، زیرا در این افراد بهبود زخم ها و ترمیم بافت دهانی کندتر صورت میگیرد. نکته دیگر تاثیر بیماری های دهان و دندان نظیر بیماری لثه بر دیابت است. افراد با بیماری لثه بیشتر در معرض بیماری دیابت قرار دارند و این موضوع به خوبی اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشک را نشان میدهد.

 رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن منظم و نخ دندان نه تنها میتواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند، بلکه خطر ابتلا به بیماری لثه و دیابت را نیز کاهش میدهد. بیمار دیابتی با تغییر الگوهای سبک زندگی خود میتواند رژیم غذایی مناسب و ورزش را در پیش گرفته و زندگی عادی خود را داشته باشد. هرچند دیابت میتواند بسیار خطرناک باشد، اما کنترل آن با تغییر عادت های نادرست زندگی و عدم استعمال دخانیات امکان پذیر بوده که مشاوره های پزشک متخصص در این زمینه بسیار اثرگذار است.