هر آنچه که باید در مورد جوش های لثه بدانید

به برآمدگی ملتهب و پر از چرک روی لثه ها، جوش لثه (gum boil) گفته می شود. این جوش ها زمانی پدیدار می شوند که باکتری ها تجمع پیدا کنند و باعث ایجاد عفونت شوند. ناحیه ای که جوش در آن قرار دارد ممکن است دردناک و حساس باشد.

جوش های لثه یا آبسه (abscess) از نشانه های وجود عفونت باکتریایی هستند. در افرادی که به بیماری لثه دچارند و یا به تازگی جراحی دندان انجام داده اند، جوش های لثه رایج هستند. در این موارد، پلاک (plaque) و ذرات مواد غذایی وارد پاکت های داخل لثه می شوند و بدین گونه باکتری ها در دهان تجمع پیدا می کنند.

دو نوع جوش لثه وجود دارد. یک نوع آن جدی تر است و در نزدیکی دندان ها ایجاد می شود. در این صورت، عفونت باید سریعا درمان شود و ممکن است نیاز به انجام عصب کشی (root canal) باشد. عدم درمان به موقع عفونت های لثه سبب گسترش آن به سایر نقاط بدن می شود. در اکثر موارد، آنتی بیوتیک ها و پروسه های درمانی دندان برای برطرف کردن جوش های لثه ضروری اند. درمان های خانگی هم در کاهش درد و ناراحتی و جلوگیری از پیشرفت مشکل، موثر هستند.

انواع جوش های لثه

جوش لثه یا آبسه در اثر عفونت باکتریایی در بافت نرم دهان ایجاد می شود. نام علمی آن، آبسه پریودنتال (periodontal abscess) است. در مواردی، پوسیدگی دندان یا آسیب به دهان باعث بروز عفونت در دندان ها و لثه می شود. جوش لثه ممکن است در نزدیکی ریشه دندان ها تشکیل شود که به آن آبسه پری آپیکال (periapical abscess) گفته می شود. اگر گمان می کنید که به آبسه پری آپیکال دچار شده اید، سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است برای نجات دندان و لثه ها نیاز به انجام عصب کشی باشد.

جوش لثه

علائم و نشانه ها

علائم و نشانه هایی که همراه با جوش لثه مشاهده می شوند، عبارتند از:

• درد، ورم و ازیاد حساسیت
• وجود خونریزی یا ترشحاتی از جوش یا لثه
• بوی بد دهان
• حالت تهوع
• تب
• گوش درد

جوش های لثه نشانه ای از وجود عفونت هستند. بنابراین، شروع درمان به موقع برای جلوگیری از گسترش عفونت به سایر بخش های بدن بسیار مهم است. اگر عفونت لثه متوقف نشود، ممکن است دندان های خود را از دست بدهید. اگر باکتری ها وارد سیستم گردش خون شوند، جان شما به خطر می افتد.

کسانی که دارای جوش لثه هستند باید برای تشخیص و درمان تخصصی به دندانپزشک مراجعه کنند. معمولا دارو ها و آنتی بیوتیک هایی برای برطرف کردن عفونت تجویز می شود. زمانی که عفونت از بین رفت، درمان های خانگی می توانند در کاهش درد و جلوگیری از ابتلای دوباره، موثر باشند.

جوش لثه

پروسه های درمانی و دارو ها

برای درمان و پیشگیری از جوش های لثه، دندانپزشک روش های زیر را به کار می برد:

آنتی بیوتیک ها

اولین قدم، از بین بردن باکتری هایی است که باعث ایجاد عفونت شده اند. از آنجایی که برخی از جوش ها در زیر خط لثه (gum line) تشکیل می شوند و درمان های موضعی روی آن ها جواب نمی دهد، مصرف آنتی بیوتیک ضروری است.

تمیز کردن عمیق و جرم گیری

در اکثر موارد، باکتری ها به دلیل وجود بیماری لثه یا پوسیدگی دندان ها می توانند عفونت و جوش ها را ایجاد کنند. پروسه هایی مانند تمیز کردن عمیق، جرم گیری (scaling) و تسطیح سطح ریشه (root planning) پلاک و تارتار تجمع یافته را از بین می برند و به بهبود وضعیت لثه ها کمک می کنند.

رعایت بهداشت دهان و دندان در پیشگیری از تشکیل آبسه و یا بروز مجدد آن نقش دارد.

درناژ (drainage)

دندانپزشک ممکن است چرک داخل برآمدگی های لثه را تخلیه کند. انجام این کار باعث کاهش درد و بهبود سریع تر جوش می شود.

تنظیم دنچر و پروتز های دندانی

برخی اوقات، جوش های لثه در اثر قرارگیری نامناسب دنچر ها (dentures) ایجاد می شوند. در مواردی، با تنظیم صحیح دنچر می توان از تشکیل جوش های بیشتر جلوگیری کرد.

عمل جراحی

اگر شخصی در اثر پوسیدگی دندان، دچار آبسه پری آپیکال شده باشد، دندانپزشک برای درمان عفونت پروسه عصب کشی را انجام می دهد. عفونت شدید و حاد لثه می تواند به دندان ها و استخوان های مجاور آسیب برساند. در این موارد، دندانپزشک با انجام جراحی، یا دندان را از دهان خارج می کند و یا آسیب وارد شده به استخوان را ترمیم می کند.

جوش لثه

درمان های خانگی و طبیعی

جوش های لثه معمولا به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان ظاهر می شوند. درمان های خانگی و طبیعی، علائم جوش ها را کاهش می دهند و از تشکیل جوش های بیشتر جلوگیری می کنند. باید توجه داشته باشید که درمان های خانگی قادر به برطرف کردن عفونت های پیشرفته و حاد نیستند. در چنین مواردی معمولا مصرف آنتی بیوتیک ضروری است.

از جمله درمان های خانگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

رعایت بهداشت دهان و دندان

مراقبت صحیح از دهان و دندان ها از ایجاد جوش، بیماری لثه، پوسیدگی دندان و دیگر مشکلات جلوگیری می کند. برای مراقبت درست از دندان ها باید نکات زیر را رعایت کنید:

• حداقل روزی 2 مرتبه مسواک بزنید.
• هر روز نخ دندان بکشید.
• حداقل 2 بار در سال، برای انجام چکاپ و جرم گیری، به دندانپزشک مراجعه کنید.
• از غذا ها و نوشیدنی هایی که قند زیادی دارند، بپرهیزید.

ترک سیگار

کشیدن سیگار، احتمال ابتلا به بیماری لثه را افزایش می دهد و همچنین، اثربخشی پروسه درمان را کاهش می دهد. به همین خاطر، ترک سیگار می تواند در پیشگیری از ابتلا به بیماری لثه موثر باشد و روند بهبود را سرعت ببخشد.

دهانشویه آب و نمک

نمک به طور طبیعی دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهاب است. شست و شوی دهان با آب و نمک، سرعت بهبود زخم های دهان را افزایش می دهد و در حفظ سلامت لثه ها موثر است. برای درست کردن دهانشویه:

• یک قاشق چایخوری نمک را با یک لیوان آب ولرم مخلوط کنید.
• محلول را حدود 30 ثانیه در دهان خود بچرخانید و سپس آن را بیرون بریزید.
• 2-3 بار در روز این کار را تکرار کنید.

خمیر زردچوبه

زردچوبه به طور طبیعی دارای خواص ضد التهابی است و می تواند در جلوگیری از بیماری لثه موثر باشد. استفاده از دهانشویه زردچوبه، 2 بار در روز و هر بار برای یک دقیقه، باکتری و پلاک دندانی را از بین می برد و التهاب را کاهش می دهد. زردچوبه می تواند درد دندان را بکاهد. برای استفاده از زردچوبه، مقدار کمی از آن را با خمیردندان خود مخلوط کنید و با آن مسواک بزنید.

کلام آخر

جوش های لثه یا آبسه ها در نتیجه عفونت های باکتریایی ایجاد می شوند. اگر فردی به بیماری لثه مبتلا باشد و یا به تازگی درمان دندانی انجام داده باشد، با احتمال بیشتری به جوش لثه دچار می شود. عفونت معمولا در بافت لثه رخ می دهد. البته، ممکن است عفونت از دندان شروع شود و به لثه ها گسترش پیدا کند. اگر جوش در نزدیکی دندان تشکیل شده باشد، فرد باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کند.

اگر عفونت به موقع درمان نشود، به سایر بخش های بدن گسترش پیدا می کند. درمان آبسه یا جوش های لثه باید به صورت تخصصی، توسط دندانپزشک انجام شود. درمان های خانگی در کاهش درد و پیشگیری از تشکیل جوش های بیشتر موثر هستند. برای جلوگیری از ابتلا به جوش های لثه، باید به خوبی از دندان ها مراقبت کرد و از مواد ضد باکتریایی طبیعی مثل نمک استفاده کرد.