جراحی کاهش عمق پاکت لثه ای

اگر دهان و دندان های سالمی دارید، عمق پاکت های بین پایه دندان ها و لثه ها نباید از 3 میلی متر بیشتر باشد. در افرادی که به بیماری لثه مبتلا می شوند، عمق این پاکت ها (pockets) افزایش پیدا می کند. زمانی که عمق فاصله میان دندان ها و لثه هایتان از 5 میلی متر بیشتر می شود، دیگر نمی توان به آسانی این فضا را تمیز کرد و ممکن است مجبور شوید به دندانپزشک مراجعه کنید.

بیماری لثه در اثر تجمع باکتری ها ایجاد می شود. باکتری ها به همراه مواد دیگر، لایه نازک و چسبناکی را تشکیل می دهند و روی دندان ها را می پوشانند. با عمیق تر شدن پاکت لثه ای (پاکت پریودنتال)، باکتری بیشتری تجمع پیدا می کند و لثه ها و استخوان فک آسیب می بینند. اگر بیماری به موقع درمان نشود، پاکت ها باز هم عمیق تر می شوند. تا جایی که ممکن است نیاز باشد برخی دندان هایتان را بکشید.

جراحی کاهش عمق پاکت لثه ای، پروسه ای است که طی آن، باکتری هایی که در پاکت ها زندگی می کنند، از بین برده می شوند. در حین این پروسه، جراح لثه ها را می برد  و کنار می زند. سپس، باکتری های جمع شده را از درون پاکت خارج می کند. به علاوه، اگر صدمه ای به استخوان وارد شده باشد، دندانپزشک تا جای ممکن آن را برطرف می کند.

در ادامه این مقاله به علت انجام این جراحی، پروسه انجام آن و روش های دیگر برای کاهش عمق پاکت ها می پردازیم.

درمان پاکت پریودنتال

اهداف جراحی

هدف اصلی از انجام این جراحی، کاهش عمق پاکت های ایجاد شده طی بیماری لثه است. به بیماری لثه خفیفی که هنوز به استخوان فک یا بافت های پیوندی گسترش پیدا نکرده، ژنژیویت گفته می شود. گفته می شود که حدود 90 درصد از جمعیت کره زمین، ژنژیویت را در عمر خود تجربه می کنند.

اگر ژنژیویت به موقع درمان نشود، به حالت حاد تری به نام پریودنتیت تبدیل می شود. پریودنتیت (periodontitis) به استخوان های نگهدارنده دندان ها آسیب می رساند. اگر بیماری لثه و پاکت ها به درستی درمان نشوند، در نهایت ممکن است تعدادی از دندان ها از دست بروند. جراحی کاهش اندازه پاکت لثه ای معمولا موفق است و بازدهی بالایی دارد.

پرهیز از تنباکو، رعایت بهداشت دهان و دندان و پیروی از دستورالعمل های دندانپزشک می تواند اثر گذاری جراحی را افزایش دهد. جراحی کاهش اندازه پاکت های لثه ای معمولا بی خطر است؛ اما در مواردی ممکن است مشکلات زیر را ایجاد کند:

• حساس شدن دندان
• خون ریزی
• تحلیل لثه
• از دست دادن دندان

درمان پاکت پریودنتال

پروسه جراحی کاهش اندازه پاکت

پروسه جراحی کاهش عمق پاکت های لثه ای معمولا 2 ساعت طول می کشد. معمولا دندانپزشک متخصص بیماری های لثه این جراحی را انجام می دهد. اگر به بیماری لثه مبتلا هستید و مصرف آنتی بیوتیک ها و تسطیح سطح ریشه (root planning) نتوانسته اند به طور کامل مشکل را حل کنند، جراحی کاهش اندازه پاکت می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.

روند این جراحی معمولا به صورت زیر پیش می رود:

• به شما بی حسی موضعی داده می شود تا لثه هایتان بی حس شوند.
• دندانپزشک متخصص بیماری های لثه، برش کوچکی در خط لثه ایجاد می کند وسپس لثه ها را کنار می زند. در این مرحله، باکتری های موجود در پاکت برداشته می شوند.
• بخش هایی از استخوان که آسیب دیده و یا تغییر شکل داده است، صاف می شود.
• اگر استخوان شما به شدت آسیب دیده باشد، ممکن است نیاز به انجام تکنیک بازسازی پریودنتال باشد. در این روش از پیوند استخوان و غشاء های بازسازی کننده بافت استفاده می شود.
• در آخر، لثه دوباره به جای خود بازمی گردد و بخیه می خورد. برای جلوگیری از خون ریزی از پانسمان خاصی استفاده می شود.

درمان پاکت پریودنتال

دوران بهبودی پس از عمل جراحی

اکثر افراد، چند روز پس از انجام عمل جراحی می توانند به زندگی عادی خود باز گردند. دندانپزشک متخصص جراحی لثه ممکن است پیشنهاداتی در مورد رژیم غذایی و مصرف دارو های مسکن ضد درد داشته باشد که بهتر است به آن ها عمل شود.

از جمله مواردی که می توانند روند بهبودی را سرعت بخشند، عبارتند از:

• پرهیز از کشیدن سیگار. این کار ممکن است دشوار باشد اما دندانپزشک می تواند به شما در این امر کمک کند.
• تا زمانی که دهان به طور کامل بهبود نیافته، از نی استفاده نکنید.
• در چند روز نخست پس از جراحی بهتر است غذا های نرم بخورید.
• پس از انجام جراحی نباید فعالیت فیزیکی سخت انجام دهید.
• پانسمان دهان باید به طور منظم عوض شود.
• 24 ساعت بعد از جراحی، دهان خود را با آب و نمک شست و شو دهید.
• کمپرس یخی را کنار دهان نگه دارید تا التهاب و ورم کمی کاهش پیدا کند.

روش های دیگری که می توانند جایگزین جراحی شوند

اگر بیماری لثه به مراحل پیشرفته رسیده باشد، برای نجات دندان ها باید جراحی کاهش عمق پاکت را انجام داد. البته، جرم گیری و تسطیح سطح ریشه (روت پلنینگ) هم می توانند برای درمان موارد خفیف تر بیماری لثه، گزینه مناسبی باشند.

درمان پاکت پریودنتال

جرم گیری و تسطیح سطح ریشه

جرم گیری و روت پلنینگ جزو گزینه های درمانی برای پریودنتیت هستند. اگر بیماری لثه خیلی پیشرفته نباشد، معمولا از این دو روش کمک گرفته می شود. جرم گیری و تسطیح سطح ریشه باعث تمیز شدن عمیق دندان ها می شوند. طی این دو پروسه، پلاک تجمع یافته پاک می شود و قسمت های آشکار شده از ریشه دندان ها صاف و هموار می شوند.

درمان پاکت پریودنتال

آنتی بیوتیک ها

دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی را برای نابودی باکتری های تجمع بافته در پاکت ها، تجویز کند. آنتی بیوتیک ها می توانند برای درمان موارد خفیف بیماری لثه مناسب باشند.

درمان پاکت پریودنتال

پیوند استخوان

اگر بیماری لثه باعث نابودی دندان و استخوان اطراف آن شده باشد، دندانپزشک پیوند استخوان را توصیه می کند. پیوند، از بخشی از استخوان خود شما، استخوان اهدایی و یا استخوان های مصنوعی گرفته می شود. پس از جراحی، استخوان جدید دور تا دور بخش پیوندی را می گیرد و دندان دوباره در سر جای خود محکم می شود. پیوند استخوان می تواند به همراه جراحی کاهش عمق پاکت های لثه ای انجام شود.

درمان پاکت پریودنتال

پیوند بافت نرم

بیماری لثه معمولا باعث عقب رفتن و تحلیل بافت نرم دهان می شود. طی پیوند بافت نرم، بخشی از پوست سقف دهان برداشته می شود و در قسمت هایی که لثه ها عقب رفته اند، قرار می گیرد.

درمان پاکت پریودنتال

احیای هدایت شده بافتی

احیای بافت هدایت شده (guided tissue regeneration) پروسه ای است که به رشد دوباره استخوان، در قسمت هایی که توسط باکتری نابود شده، کمک می کند. در این پروسه، بافت مخصوصی میان استخوان و دندان قرار می گیرد. این بافت مخصوص به رشد مجدد استخوان کمک می کند؛ بدون اینکه نیاز باشد بافت های دیگر دهان درگیر شوند.

کلام آخر

همانطور که در این مقاله گفته شد، جراحی کاهش عمق پاکت لثه ای، در مواردی که فرد به بیماری لثه حاد مبتلا است، انجام می شود. اگر بیماری لثه خیلی پیشرفته نباشد، می توان از روش های درمانی دیگری مانند جرم گیری و تسطیح سطح ریشه نیز کمک گرفت.

در صورتی که علائم بیماری لثه در شما وجود دارد، بهتر است هر چه سریع تر به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان شما، تشخیص می دهد که کدام روش درمانی برایتان مناسب تر است.